قبرس؛ بهشتی تقسیم شده در شرق مدیترانه
در پی سفر به قبرس جنوبی خالی از لطف نخواهد بود که اندکی درباره وضعیت جغرافیایی و تاریخی قبرس بگوییم. کشور قبرس یک جزیره نسبتاً بزرگ با بیش از ۹۲۰۰ کیلومتر مربع وسعت در شرق دریای زیبای مدیترانه می‌باشد که دارای تاریخی بسیار قدیمی و فرهنگی غنی می‌باشد.
نقشه قبرس به‌همراه مرزهای مناطق یونانی‌نشین و ترک‌نشین و پایگاه‌های نظامی بریتانیا
این جزیره در هزاره دوم پیش از میلاد توسط یونانی‌ها مسکون شد و علی‌رغم سلطه امپراتوری‌های متعددی از جمله آشوری‌ها، مصری‌ها، ایرانیان (هخامنشیان)، رومیان، ونیزی‌ها و ترکان؛ تا به امروز نیز فرهنگ هلنی خود را حفظ کرده است به صورتی که زبان بومیان اصلی این جزیره یونانی بوده و دین آن‌ها نیز شاخه ارتدوکس مسیحیت می‌باشد. پس از هجوم قبایل و ایل‌های ترکمن به آناتولی و غرب آسیا در سده ۱۱ میلادی و تشکیل دولت‌های سلجوقی و سپس عثمانی، بخش کوچکی از این اقوام نیز از سده ۱۶ وارد قبرس شدند و در طول دوره طولانی اشغال حدوداً ۳۰۰ ساله جزیره قبرس توسط عثمانی‌ها، تا اواسط سده بیستم حدود ۱۸% از جمعیت قبرس را ترک‌زبانان مسلمان تشکیل می‌دادند. قبرس از اواخر سده ۱۹ تحت‌سلطه بریتانیا درآمد و پس از حدود ۸۰ سال مبارزات استقلال‌طلبانه، یونانیان قبرس موفق به کسب استقلال از استعمار بریتانیا شدند و چون بخش عظیمی از آن‌ها خواستار اتحاد با یونان بودند (ایده Enosis)، جمعیت ترک‌زبان به مخالفت برخاسته و خشونت‌های داخلی قبرس آغاز شد که نهایتاً و پس از کودتایی که وحدت‌طلبان با یونان به رهبری یکی از چریک‌های تندروی ضدانگلیسی – که پیشتر سابقه کشتن چندین افسر و مقام بریتانیایی را دارا بود – ضد اسقف ماکاریوس انجام دادند منجر به تجاوز نظامی ترکیه به قبرس در ۱۹۷۴ و تحت‌عنوان «عملیات صلح آتیلا!» و تقسیم جزیره به ۲ بخش ترک‌نشین و یونانی‌نشین گشت. این تقسیم تاکنون نیز ادامه داشته و در حالی که بخش یونانی به‌عنوان دولت قانونی و مشروع قبرس شناخته شده و سال‌هاست که به عضویت اتحادیه اروپا درآمده است، در بخش ترک‌نشین عملاً ارتش و دولت ترکیه حضور سلطه‌آمیز دارند و تشکیلات سیاسی موسوم به «جمهوری ترک قبرس شمالی» تنها از سوی دولت ترکیه به رسمیت شناخته می‌شود. نکته‌ای که اینجا بایستی به آن اشاره کنیم، عدم وجاهت قانونی سرمایه‌گذاری در حوزه ملک در منطقه اشغالی شمالی قبرس می‌باشد. ایرانیانی که قصد سرمایه‌گذاری در حوزه املاک دارند اغلب توسط آژانس‌های سودجوی خریدوفروش ملک فریب خورده و تصور می‌کنند که خرید ملک در منطقه اشغالی شمال قبرس به آن‌ها امکان «خرید زمین در اروپا» و بازدهی‌های رویایی در آینده را می‌دهد. این ایده به‌کلی نادرست و متوهمانه است؛ چرا که چیزی به‌نام «جمهوری ترک قبرس شمالی» اصولاً هیچ وجاهت و پذیرش قانونی در عرصه بین المللی ندارد و حتی متحدین نزدیک ترکیه مثل جمهوری آذربایجان یا پاکستان نیز از شناسایی این کشور خودداری کرده‌اند. این منطقه یا سرانجام به خاک ترکیه منضم خواهدشد (که در این صورت بهتر است در خود ترکیه ملک بخرید) و یا به دامان جمهوری قبرس بازخواهد گشت که در این صورت طبیعتاً افرادی که با خرید ملک از نیروی اشغالگر با آن‌ها به نوعی همکاری داشته‌اند از هیچ گونه حق قانونی برخوردار نخواهند بود و عملاً جز خسران و زیان نصیبی نخواهند برد. در حال حاضر، منطقه اشغالی شمال قبرس بیشتر .به‌عنوان مرکز قمار و کازینو شناخته می‌شود
در خلال تجاوز نظامی به قبرس در ۱۹۷۴، بیش از ۳۶% از خاک این جزیره به اشغال ترکیه درآمد
در حال حاضر بخش جنوبی و یونانی قبرس دارای یک اقتصاد پویا مبتنی بر گردشگری، کشتی‌رانی و البته خدمات مالی بوده و شهروندان این کشور از درآمد سرانه نسبتاً بالایی (حدود ۲۳ هزار دلار در سال) برخوردار هستند. شهر «نیکوزیا» پایتخت جمهوری قبرس بوده و بنادر اصلی این کشور را «لیماسول» و «لارناکا» تشکیل می‌دهند. جمعیت قبرس بیش از ۱ میلیون نفر است و ۲ زبان یونانی و ترکی نیز زبان‌های رسمی آن محسوب می‌شوند. اقلیت قابل‌توجهی از ارمنی‌ها و عرب‌های عمدتاً مسیحی ارتدوکس نیز در این جزیره سکنی دارند و در سالهای اخیر گروه پرشماری از سرمایه‌گذاران روس تبار نیز وارد قبرس شده و در حوزه‌های مختلف و به‌ویژه در املاک و مستغلات – خصوصاً در لیماسول – سرمایه‌گذاری‌های سنگینی انجام داده‌اند که منجر به رشد شدید قیمت مسکن در این جزیره مدیترانه‌ای شده است.
لیماسول؛ بندری بزرگ و مرکز گردشگری و خدمات مالی قبرس
دفتر اصلی کارگزاری Windsor و مقصد سفر ما در شهر بندری لیماسول قرار دارد. این شهر که در زبان یونانی Lemesos خوانده می‌شود و با بیش از ۲۰۰ هزار نفر جمعیت بزرگترین بندر قبرس است که در جنوبی‌ترین نقطه این جزیره قرار گرفته است. با توجه به عدم‌وجود پرواز مستقیمی از ایران به قبرس از یکسو و قرار گرفتن فرودگاه بزرگ و بین المللی قبرس در شهر لارناکا، مسیر سفر به قبرس جنوبی از تهران به لیماسول معمولاً با ترانزیت از آتن، دوحه یا کیف صورت می‌گیرد و به ندرت پرواز مستقیمی از تهران به لیماسول داریم. سفر اخیر ما به لیماسول، با ترانزیت از فرودگاه دوحه قطر به لارناکا انجام شد.
نمایی از شهر بندری لیماسول
بافت شهری لیماسول مرکب از ۲ بخش قدیمی و جدید است که از آثار باستانی Amathus آغاز شده و با توجه به ساخت‌و‌سازهای گسترده در سالهای اخیر بخش زیادی از ساحل دریا را تا پایگاه‌های نظامی بریتانیا در Akrotiri– که به‌همراه Dhekelia و طبق معاهده استقلال قبرس هنوز بخشی از خاک بریتانیا به شمار می‌روند – نهایتاً تا منطقه Old Port را در برمی‌گیرد.
منطقه زیبای کوهستانی Troodos
آب‌وهوای لیماسول معمولاً گرم و نیمه‌خشک است اما در کوهستان‌های موسوم به Troodos که میزبان یک کلیسای بسیار قدیمی و نیز آرامگاه اسقف ماکاریوس می‌باشد، زمستان‌ها شاهد برف و یخبندان هستیم و حتی در خلال سفر نخست ما در می ۲۰۱۸ – شاهد بارش سنگین و شدید تگرگ بودیم.
نمایی از منطقه ساحلی Marina
صنایع اصلی لیماسول را گردشگری، حمل‌و‌نقل دریایی، خدمات بیمه‌ای و از همه مهم‌تر خدمات مالی و به‌ویژه کارگزاری‌های بازار FX تشکیل می‌دهند. به‌دلیل امتیازات مالیاتی قابل‌توجه و موقعیت جغرافیایی فوق‌العاده قبرس به‌صورت عمومی و لیماسول به‌صورت ویژه، هم‌اکنون بزرگترین مرکز خدمات مدیریت کشتی‌رانی در کل اروپا در لیماسول قرار گرفته و بیش از ۶۰ کمپانی بزرگ و کوچک فعال در این حوزه در این بندر فعال هستند. منطقه موسوم به Marina که در نزدیکی Old Port قرار دارد اخیراً توسعه زیادی پیدا کرده و با سرمایه‌گذاری خارجی تبدیل به یک لژ لوکس ساحلی شده که میزبان هتل‌ها و رستوران‌ها و کازینوهای رنگارنگ و نیز محلی برای پهلو گرفتن قایق‌های اعیانی موسوم به Yacht می باشد که بهای ارزان‌ترین آن‌ها هم فراتر از چند صد هزار دلار می‌باشد. دانشگاه پلی تکنیک قبرس تحت‌عنوان «Cyprus University of Technology» به‌همراه چندین موزه و سایت باستان‌شناسی مهم نیز از دیگر پتانسیل‌های شهر بندری لیماسول می‌باشند.
نظر به امتیازات مالیاتی از یکسو و نیز وجود نیروی کار ماهر مسلط به زبان انگلیسی و همینطور موقعیت جغرافیایی عالی قبرس، این کشور به صورت عام – و لیماسول به صورت خاص –به عنوان یک پایانه برای خدمات مالی در حوزه کارگزاری شناخته شده و در سالهای اخیر به مرکز اصلی این کسب و کارها در محل تلاقی سه حوزه مهم خاورمیانه، شمال آفریقا و جنوب اروپا تبدیل شده است.
بخش دوم گزارش سفر به قبرس را اینجا بخوانید
