بانک مرکزی اروپا
تورم به بالاترین سطوح خود از دهه 1990 میلادی تاکنون رسیده و باعث شده است که بانک مرکزی اروپا (ECB) بهشدت تحتفشار قرار گیرد. این در حالی است که فیلیپ آر. لین، اقتصاددان ارشد و عضو هیئتاجرایی بانک مرکزی اروپا، اصرار دارد که این وضعیت کاملاً موقتی و گذرا است. او بر این باور است که بانک مرکزی اروپا به حصول اطمینان از شرایط مالی پایدار ادامه میدهد تا از این راه بتواند بهبود اقتصادی را تقویت کند.
پرسش: بانک مرکزی اروپا در پیشبینیهای خود در مورد اقتصاد منطقه یورو در ماه سپتامبر تجدیدنظر کرده است ولی اطلاعات رسمی نشان میدهد که رشد اقتصادی در کشورهایی مثل اسپانیا و آلمان، کمتر از مقداری است که برآورد میشد. آیا بهبود اقتصادی در معرض خطر قرار گرفته است؟
فیلیپ لین: تمامی کشورهای منطقه یورو، مشخصات اقتصادی خاص خود را دارند و همهگیری توانست که همه کشورها را بهنوعی تحتتأثیر خود قرار دهد. در این بین کشورهایی که به گردشگری وابسته بودند (مثل اسپانیا) آسیب بیشتری دیدند. البته مشکلات و آسیبهایی که رقم خورد، بهتدریج روند بهبود خود را طی میکند. ما بر این باور هستیم که روند بهبود اقتصادی تمام نشده است و رشد اقتصادی در سال 2022 بسیار قوی خواهد بود. مشکلات مربوط به زنجیره تأمین هم بهتدریج رفع خواهد شد. عوامل دیگری هم وجود دارد که نشان میدهد در طول یک سال آینده، بهبود اقتصادی خوبی رقم خواهد خورد. در حال حاضر مردم، از نظر پسانداز در وضعیت خوبی هستند و این مسئله میتواند به بهبود اقتصادی کمک کند.
چالشها و چشماندازها
پرسش: در هفتههای اخیر اقتصاد اروپا با پارهای از مشکلات روبرو شده است که از جمله آنها میتوان به مشکلات زنجیره تأمین، گلوگاهها، افزایش قیمت انرژی، افزایش قیمتها و تهدید سویههای جدیدی از ویروس کرونا اشاره کرد. این مشکلات در چه سطحی از بهبود از بین خواهد رفت؟
فیلیپ لین: در سال جاری بهبود اقتصادی در سطح جهان، خیلی سریعتر از چیزی است که انتظار میرفت. در برهه زمانی کنونی، احتمال به وجود آمدن گلوگاهها وجود دارد؛ چون عرضه روند صعودی ندارد ولی این مسئله در سال آینده حل خواهد شد. تقاضا برای انرژی هم بیش از میزان پیشبینیها افزایش یافته است. اکنون ممکن است این وضعیت ادامه داشته باشد ولی نمیتواند از شتاب بهبود اقتصادی بکاهد. اکنون این احتمال وجود دارد به رشد اقتصادی که باید در سال 2020 و 2021 رقم میخورد، دست پیدا کنیم. بنابراین هنوز هم شتاب و حرکت زیادی در سیستم اقتصادی به چشم میخورد.
پرسش: اروپا به تولید ناخالص داخلی خود در دوران قبل از کرونا نزدیک میشود ولی این مسئله برای اسپانیا دیده نمیشود. آیا خطر به وجود آمدن یک شکاف در تولید ناخالص داخلی بین شمال و جنوب اروپا وجود دارد؟
فیلیپ لین: رشد اقتصادی بعضی از کشورها ممکن است آرام باشد ولی بهبود اقتصادی در این کشورها قطعی است. مشکل کنونی کاملاً موقتی و گذرا است. رشد اقتصادی آرام اسپانیا بهخاطر مسئله گردشگری است. صندوق نسل بعدی اتحادیه اروپا بهگونهای طراحی شده است که همه کشورها بتوانند به بهبود اقتصادی برسند و یک چشمانداز میانمدت قوی برای همه کشورهای عضو اتحادیه اروپا رقم بخورد. در سالهای آتی سرمایهگذاری دولتی و خصوصی به این طرح میپیوندند و به اقتصاد کشورهایی مثل ایتالیا و اسپانیا کمک میکنند. وضعیت کنونی با وضعیت زمان بحران مالی جهانی که 12 سال پیش رقم خورد، کاملاً متفاوت است. اقتصاد اروپا در سالهای آتی به خوبی روند بهبود را طی خواهد کرد.
نرخ تورم
پرسش: کریستین لاگارد، رئیس بانک مرکزی اروپا اظهار داشت که تورم در نشست اکتبر شورای حکام این بانک مرکزی، موردتوجه قرار گرفت. او واقعاً از وضعیت تورم نگران است. به نظر شما افزایش قیمتها تا چه زمانی ادامه خواهد یافت؟
فیلیپ لین: در حال حاضر تورم به میزان چشمگیری افزایش یافته است ولی تصور ما این است که در سال آینده کاهش خواهد یافت. اگر از چشمانداز میانمدت به وضعیت کنونی بنگریم، متوجه خواهیم شد که نرخ تورم هنوز هم خیلی بالا نیست؛ زیرا نرخ مورد نظر ما 2 % است. دلیل افزایش چشمگیر تورم این است که بهبود اقتصاد جهانی با شتاب زیادی صورت میگیرد. گلوگاهها و افزایش قیمت انرژی هم به رشد قیمت کالاها کمک کرده است. ما اعتقاد داریم که گلوگاههای کنونی در سال آینده کمتر میشود. درست است که خانم لاگارد از بابت تورم خیلی نگران هستند ولی تورم فعلی خیلی غیرمعمول و موقتی است. شرایط فعلی ما با دهههای 1970 و 1980 فرق دارد.
پرسش: با توجه به افزایش هزینه زندگی، برخی از اتحادیهها و اصناف فعال در آلمان خواهان افزایش حداقل 4 درصدی دستمزدها هستند. آیا این بحثها میتواند عاملی برای رشد تورم باشد؟
فیلیپ لین: در سالهای گذشته افزایش دستمزدها در منطقه یورو، کافی نبوده است که بتواند تورم 2 درصدی را بههمراه داشته باشد. اتحادیهها باید در مذاکراتی که پیرامون مسئله دستمزد انجام میدهند، افزایش هزینههای زندگی را هم مدنظر قرار دهند. البته باید این مذاکرات به شکلی باشد که از افزایش ناپایدار هزینههای مربوط به نیروی کار جلوگیری کند. پیدا کردن یک تعادل و توازن در این مذاکرات خیلی مهم است. اکنون باید صبر کنیم و ببینیم که افزایش دستمزدها چه پیامدهایی بههمراه دارد. ما باید مراقب الگوهای ناپایداری باشیم که باعث ایجاد تورم میشود ولی فعلاً چنین الگوهایی مشاهده نمیشود.
پرسش: نگرانیهای تورمی در آلمان رو به افزایش است و از این رو انتقادات شدیدی متوجه بانک مرکزی اروپا شده است. آیا این وضعیت میتواند به پایان برنامه خرید داراییها کمک کند؟
فیلیپ لین: تصمیماتی که بانک مرکزی اروپا میگیرد، به هیچ عنوان تحتتأثیر فشارهای خارجی قرار نمیگیرد. معاهده اتحادیه اروپا به بانک مرکزی اروپا، این اجازه را میدهد که وظایف خود را با استقلال کامل جلو ببرد. ما برنامههای حمایتی مختلفی داریم که طبق سیاستهای پولی جلو میبریم. ما این سیاستهای پولی را بنابر هدف تورم 2 % تغییر میدهیم. از طرفی ما به خوبی میدانیم که تورم در سال آینده افت خواهد کرد. از این رو وظیفه داریم که صبور باشیم و به این تورم موقتی و گذرا، واکنش نامعقول نشان ندهیم.
پرسش: رئیس بانک مرکزی اروپا اعلام کرده است که این بانک در فاز کاهش خرید داراییها نیست ولی بازارها بر این باور هستند که بانک مرکزی اروپا در فاز کاهش خرید داراییها قرار دارد. نظر شما در این مورد چیست؟
فیلیپ لین: من نمیخواهم نوسانات روزانه را مدنظر قرار دهم؛ زیر این نوسانات در هر دو جهت حرکت میکند. از نظر من کاهش خرید داراییها نشان میدهد که ما داریم به پایان برنامه تسهیل کمی نزدیک میشویم. این مسئله در آمریکا و بریتانیا صادق است ولی در منطقه یورو، چنین موضوعی وجود ندارد. چیزی که مطرح شده، اصلاح برنامه خرید داراییها است. درست است که در مقیاس خریدها تجدید نظر شده است ولی به نظر من، منطقه یورو فعلاً در شرایطی نیست که بخواهد به خرید داراییها پایان بدهد. وضعیت کشورهای اروپایی با سایر کشورهای جهان کاملاً متفاوت است.
برگرفته از http://cwg.li/zuudd