سیاست پولی و بانکی انقباضی

عموما این سیاست‌گذاری زمانی توسط بانک مرکزی اتخاذ می‌گردد که قصد دارد با افزایش بی‌رویه‌ی تورم در کشور خود مقابله کند. در واقع تورم به ذات خوب یا بد نیست؛ چرا که نبود آن موجب رکود اقتصادی و افزایش بیش از حد آن باعث گرانی‌ها و مشکلات بسیار است. بانک‌های مرکزی بر اساس هدف‌گذاری‌ها و سیاست‌های اقتصادی خود یک نرخ تورم بهینه را در نظر می‌گیرند و برای ایجاد تعادل در آن، سیسات‌گذاری‌ها و اقدامات خود را برنامه‌ریزی می‌کنند.

طی سیاست‌گذاری انقباضی، بانک مرکزی اقدام به افزایش نرخ بهره بانکی می‌کند که موجب بازگشت نقدینگی به بانک‌ها می‌شود و از سوی دیگر با افزایش فروش اوراق قرضه دولتی، اقدام به جذب سرمایه برای پروژه‌های اقتصادی بزرگ می‌کند. پس در نهایت، هر دوی این اقدامات به کاهش حجم نقدینگی در سطح جامعه منتهی می‌شود.

هنگامی که نقدینگی در دست مردم جامعه کاهش یابد، این امر موجب کاهش تقاضا در بازار مالی مانند بازار فارکس یا جامعه می‌شود و این یعنی حرکت به‌سوی رکود اقتصادی. کاهش تقاضا در میان مردم باعث رکود در کسب‌و‌کارها و تجارت‌ها می‌شود؛ همچنین تضعیف جبهه تقاضا در جامعه اگر به کاهش قیمت‌ها منتهی نشود، دست‌کم به ثبات در قیمت‌ها منجر خواهد شد. پس در پی این اقدامات بانک‌مرکزی، محصول نهایی سیاست‌گذاری انقباضی کاهش نرخ تورم و افزایش ارزش ارز خواهد بود.

برای مثال می‌توانیم به دوران پس از کرونا اشاره کنیم؛ پس از اینکه در آپریل 2021 واکسن‌های کرونا توزیع شدند. با کمتر شدن آمار مرگ‌ها و از بین رفتن قرنطینه‌ها در سطح کشور، دیگر تهدیدی که این بیماری برای اقتصاد کشورهای دنیا ایجاد کرده بود، از میان برداشته شد تا در نهایت در مارچ سال 2022 بانک مرکزی ایالات متحده و به‌دنبال آن بانک‌های مرکزی دیگر کشورها، برای مقابله با تورم افسارگسیخته‌ای که حاصل سیاست‌گذاری انبساطی بود، اقدام به افزایش نرخ‌های بهره بانکی و اعمال سیاست‌گذاری انقباضی کردند. و این امر باعث تقویت ارزش ارز دلار آمریکا در مقابل دیگر ارزها شد.